Cây Khế

Giới thiệu về Cây Khế

Tên thường gọi của cây : Cây Khế, Khế Chua, Ngũ Liêm Tử

Tên tiếng Anh của cây: Coromandel goose-berry

Tên khoa học của cây : Averrhoa carambolaL.

Họ : Oxalidaceae (Chua me đất)

Công dụng của Cây khế được trồng trong vườn nhà hay trước sân để làm cây bóng mát và hái quả quanh năm. Ngoài ra, cây còn được trồng trong chậu vừa tạo cây cảnh trang trí mà vẫn hái quả được như cây lớn.

Chi tiết về Cây Khế

Cây khế có nguồn gốc xuất xứ từ Srilanka và được biết đến rộng rãi tại Châu á. Cây cũng được trồng tại Ghana, Brasil và Guyana. Tại đất nước Hoa Kỳ nó được trồng với quy mô lớn và thương mại tại miền nam Florida và Hawaii. Ở Việt Nam, cây cũng được trồng khắp các miền Nam Bắc.

Cây khế là một loài cây thân gỗ nhỏ cao khoảng 3 đến 5m, và có chiều cao đến 7m , thân cây non màu xanh , nhiều lông ngắn và có màu trắng. Khi cây già vỏ thân câ sẽ ngả sang màu nâu đỏ, có nhiều nốt sần và có ít lông như thân non.

Cây khế có lá kép lông chim 1 lần lẻ với 7 đến 11 lá phụ, lá kép dài đến 50 cm. Các lá mọc cách nhau, lá to dần từ dưới lên trên. Lá có hình bầu dục 2 đầu nhọn, phiến hơi lệch, bìa nguyên, dài 8-8,5cm, rộng 3 đến 3,5cm , mặt trên màu xanh đậm hơn mặt dưới. Gân lá có hình lông chim với nhiều gân phụ. Cuống lá chính dài 2 đến 3 cm, có hình đa giác, màu xanh, gốc cuống phình to có tiết diện hình bầu dục và có màu đỏ. Trên lá có rất nhiều lông.

Hoa khế được mọc thành cụm, cụm hoa dạng chùm xim, mọc ở nách lá hay ngọn cành. Trục cụm hoa hình trụ, màu đỏ, có nhiều lông, dài 4 đến 10cm .Hoa đều, lưỡng tính ,cuống hoa dài khoảng 0,3cm, tiết diện tròn, màu đỏ, và ít lông. Lá bắc và lá bắc con hình tam giác nhỏ, màu xanh ở hoa non, màu đỏ nhạt ở hoa già. Lá màu đỏ, có gân .Hoa khế có màu tím với các cánh hoa đều và rời, các cánh hoa dài từ 0,6 đến 0,8 cm và rộng 0,3 cm. Mỗi cánh hoa có 2 phần , phần thì móng ngắn màu trắng, phần thì phiến hình bầu dục có màu hồng tím nhạt ở mặt ngoài, mặt trong đậm màu hơn với rất nhiều chấm tím đậm.

Quả khế là dạng quả mọng, tiết diện hình ngôi sao 5 cánh, dài 8 đến 10cm và rộng 6 đến 7cm. Khi còn non quả có màu xanh lục nhạt, khi già chuyển sang màu vàng. Quả khế rất giòn, có vị chua ngọt, hao hao giống vị của quả lê dứa. Khế còn được phân 2 loại là khế ngọt và khế chua. Khế ngọt có trái nhỏ hơn, hạt ít hơn và các khía hình ngôi sao nhạt hơn. hạt của Khế nhỏ, hình bầu dục, nhọn hai đầu, màu vàng nâu, bên ngoài hạt có lớp áo hạt nhớt màu trắng ngà.

Khác với nhiều cây nhiệt đới khác, cây khế không cần nhiều ánh nắng. Chăm sóc rất dễ dàng, tưới bón phân không cần quá cầu kỳ. Cây ra hoa và kết trái quanh năm nên rất được người làm vườn ưa thích.

Cây khế thường phát lộc vào mùa xuân, ra hoa vào đầu mùa hạ và có kết quả vào cuối thu. Vì vậy thời điểm thích hợp để trồng khế là vào mùa xuân hoặc mùa thu. Trồng và chăm sóc đúng thời vụ cây sẽ cho hoa nhiều và sai trái.

Ở Ấn Độ, quả khế có tác dụng để cầm máu và giảm trĩ, nước ép thì dùng làm thuốc hạ sốt. Brasil, người ta dùng khế làm thuốc lợi tiểu trong trường hợp tiểu ít. Riêng ở Việt Nam cây khế trở thành loại cây hết sức thân thuộc trong vườn nhà với nhiều lợi ích từ các bộ phận của cây. Qủa khế dùng để chế biến thức ăn. Lá Khế chữa được các bệnh lở sơn, dị ứng, mày đay, cảm nắng, sổ mũi, sốt, ho, sốt xuất huyết, mụn nhọt,… Hoa chữa sốt rét, ho khan, ho đờm, thận hư,… Quả chữa ho, viêm họng, sổ mũi, dị ứng,… Vỏ thân, vỏ rễ chữa đau khớp, đau đầu mạn tính, viêm dạ dày, ruột, viêm họng…

Đặc biệt, trồng khế ngọt trong chậu cảnh hiện đang được nhiều người ưa chuộng. Bạn có thể bắt gặp những cây khế ngọt dù thấp nhỏ vẫn ra hoa, ra quả ngay cả khi được trồng trong chậu cảnh. Một chậu cây khế ngọt vừa có thể làm cảnh, vừa thu quả thật tiện lợi.